บันทึกอิลทงกียู: ความเข้มงวดของลัทธิขงจื่อในเกาหลีสมัยโชซอน

อิลทงกียู (日東記錄) หรือ "บันทึกการเดินทางไปยังดินแดนบูรพาทิตย์" เป็นบันทึกความจำส่วนตัวของ นายคิมกีซู (김기수) ในครั้งที่ไปเยือนประเทศญี่ปุ่นครั้งแรกในฐานะราชทูตของอาณาจักรโชซอน เมื่อช่วงเดือนเมษายน ค.ศ.1876 (เกาหลี: รัชสมัยโกจง ; ญี่ปุ่น: รัชสมัยเมจิ) ช่วงหลังจากเหตุการณ์ที่ญี่ปุ่นบังคับให้โชซอนลงนามในสนธิสัญญาเกาะคังฮวา (Treaty of Ganghwa Island) ด้านล่างนี้คือบทสนทนาระหว่างคิมกีซู และ นายกูกิ รยูอิจิ (Kuki Ryūichi) ผู้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีกระทรวงวัฒนธรรมญี่ปุ่นขณะนั้น

                                                 ********************************

รัฐมนตรีกุกิ รยูอิจิ (Kuki Ryūichi) แห่งกระทรวงวัฒนธรรมและวิทยาศาสตร์ได้ให้การต้อนรับข้าอย่างสุภาพ เขาถามข้าด้วยคำถามต่อไปนี้ในระหว่างตอนที่เราดื่มชากัน

"ประเทศของท่าน (โชซอน) ให้ความเคารพต่อความเป็นปราชญ์ของจูซี (Zhu Xi) งั้นหรือ? รึว่ายังมีนักปราชญ์แลบัณฑิตอื่นๆที่พวกท่านให้ความนับถืออีก?" "ประเทศของข้านั้นยกย่องแต่ความเป็นปราชญ์ของท่านจูซีเพียงผู้เดียวมานานถึง 500 ปีแล้ว ใครก็ตามที่ต่อต้านขัดแย้งต่อวิถีของจูซีจะถูกมองว่าเป็นพวกขบถ ผู้ที่เขียนคำสอนของศาสนาพุทธหรือคำสอนของเหลาจื่อลงในกระดาษข้อสอบจอหงวนจะถูกเนรเทศโดยไม่ได้รับพระราชทานอภัยโทษ ทุกๆคนรู้จักแต่เพียงจูซี นั่นเพราะกฎหมายของเราเขียนไว้เข้มงวดนัก ทุกๆหัวเลี้ยวหัวต่อของชีวิตเราไร้ข้อผิดพลาด กลลวงใดๆก็หลอกลวงเรามิได้ เพราะกษัตริย์และขุนนาง บิดาและบุตร พี่และน้อง สามีและภรรยา ล้วนต่างเดินตามวิถีทางของท่านขงจื่อและเมิ่งจื่อได้อย่างสอดคล้องกลมกลืนกันทั้งนั้น"

รัฐมนตรีกุกิพยักหน้าแล้วลุกขึ้นยืนหลังจากที่ดื่มชาหมดถ้วย

ㅡ 日東記錄, เล่มที่ 2

 ********************************

เห็นได้ชัดว่า ลัทธิขงจื่อในเกาหลีสมัยโชซอนนั้นเข้มงวดจริงๆ 

[แหล่งอ้างอิง]

Kang Jae-eun, The Land of Scholars: Two Thousand Years of Korean Confucianism (Tr. Suzanne Lee) (Paramus: Homa & Sekey Book,2005)